Veroni over omgaan met op afstand afscheid nemen
Op afstand iemand verliezen doet wellicht meer pijn,
omdat je niet bij de uitvaart en het afscheid nemen kunt zijn.’
Veroni over op afstand afscheid nemen.
Ik lig al vele jaren op bed en heb daardoor de nodige uitvaarten gemist. Dat verdriet van er niet bij kunnen zijn, kun je met niemand delen. Je wilt er zo graag bij zijn, maar fysiek is dat onmogelijk. Zo val je overal buiten en neem je van een echte afstand afscheid.
Toen mijn oma enkele jaren geleden overleed, zei een naaste tegen mij: ‘Dat het voor mij minder erg was, want ik had haar al lang niet gezien.’ Nee het klopt dat ik haar fysiek al een tijd niet gezien had, maar dat maakt de verbinding en pijn echt niet minder. Een verbinding kan mijlenver van elkaar zijn en hoe vaak je iemand ziet zegt ook niets over de verbinding. Ik heb mensen lief die ik beperkt zie maar de verbinding is en blijft intens en langdurig. Het is een verbinding van hart tot hart die verder kan gaan dan met iemand die ik iedere week zie. Verdriet is niet te meten en er moet geen competitie in zijn,
maar toch deed die opmerking mij ontzettend veel pijn.
Ik stuurde mijn oma regelmatig een kaartje wat ze erg waardeerde. Zo kreeg ze af en toe post en wist ze dat ik aan haar dacht. Zo hield ik de verbinding op afstand toch in stand en was die band wellicht hechter dan als ik haar vier keer per jaar fysiek had kunnen bezoeken. Mijn kaart is zelfs in de kist meegegaan, omdat oma dat gewild zou hebben en ze er zoveel waarde aan hechtte.
Op afstand kun je niet bij een uitvaartdienst zijn. Tegenwoordig is het regelmatig mogelijk om er via een radio verbinding bij te zijn. Maar waar je anders tijdens een uitvaartdienst en het condoleren van de familie, pijn en herinneringen samen delen na een uitvaart is het voor mij stil alleen zijn met mijn verdriet en pijn. Het is moeilijk af te sluiten zonder dienst of het laatste bezoek om iemand eer te bewijzen en afscheid te nemen, om echt te zien dat iemand overleden is.
Het hebben van verdriet,
is niet iets dat je van buitenaf ziet.
Het zit van binnen in je hart geboord.
En het wordt door niemand gezien of gehoord.
Verdriet heeft geen vorm, plaats of gezicht
en kan niet worden omgezet in gewicht.
Veroni Steentjes
maart 2017