Chantal: IJsland

Chantal over haar vakantie naar IJsland in 2010: ‘IJsland: een land om rillingen van te krijgen!’    In onderstaand verhaal vertelt Chantal van Birgelen (40) uit Tilburg over haar reis naar IJsland. Chantal is door haar zwakke spieren lichamelijk beperkt. Om zich buitenshuis te kunnen verplaatsen, heeft zij een rolstoel nodig. Op vakantie gaan is, dan ook niet altijd even gemakkelijk. De treinreis, de vlucht en de overnachtingen moeten van te voren goed geregeld worden. Maar ook het land zelf blijft een gok. Zijn er gehandicaptenvoorzieningen? Is het rolstoeltoegankelijk? IJsland biedt op dat gebied veel verrassingen.

Wens 
‘Daar sta ik dan voor de grote uitdaging: een tiendaagse rondreis door IJsland. Nooit geweten dat deze lang gekoesterde wens nog ooit in vervulling zou gaan. Dat zijn mijn eerste gedachten op de dag dat ik vertrek.’

Voorbereiding
‘Al voorbereidend op een vakantie neem ik meestal mezelf voor om zo min mogelijk kleding mee te nemen. Toch is het bij mij weer ieder jaar hetzelfde liedje: ik kom terug van vakantie en ik merk dat ik de helft van de kleding niet heb gebruikt. Maar dit jaar is het anders. Ik ga naar IJsland en daar is het koud, ook al is het daar hartje zomer. Warme kleding is een must, maar dit neemt snel een hele reistas in beslag. Het is dus goed nadenken wat ik wel en wat ik niet meeneem.’

Vrienden ‘Ik ga deze reis met vier vrienden maken. Vrienden waar ik al tien jaar mee bevriend ben. In die tien jaar heb ik veel leuke vakanties met hen doorgebracht. Vaak kwamen we niet verder dan de Eiffel of de Ardennen, maar het was altijd even gezellig. Zij hebben gelukkig allemaal geen mobiliteitsbeperking. Dit komt voor mij dan ook heel goed uit, want we reizen altijd met onze eigen auto’s. Dan is het vaak til- en hijswerk om de rolstoel in en uit de auto te krijgen. Gelukkig houden we allemaal van de natuur. Het voordeel is ook dat niemand kinderen heeft. Zo kunnen we tijdens de vakanties doen en laten wat we willen zonder dat we poepluiers hoeven te verschonen of vroeg uit bed moeten omdat de kinderen al wakker zijn. Dat alles houdt ons, denk ik, al tien jaar bij elkaar.’

De vlucht  ‘De reis gaat per trein vanuit Tilburg naar Schiphol en dan per vliegtuig naar IJsland. Reizen met de trein is overigens een hele tour. Ik moet overstapassistentie bij de NS aanvragen, omdat ik per rolstoel reis. Hierdoor moet ik een uur eerder op het station zijn dan de vertrektijd. Overstappen met een rolstoel kost namelijk extra tijd en dat moet de NS incalculeren. Aangezien ik met mijn vrienden in alle vroegte de trein moet halen, heb ik geen trek om nog eerder op het NS-station te verschijnen. Ik denk slim te zijn om geen assistentie aan te vragen en mijn vrienden in te schakelen voor het overstappen op de perrons. Maar die vogel gaat helaas niet op. Navraag leert dat er in Tilburg geen liften zijn. Om het andere perron te bereiken, moeten mensen in een rolstoel daar rollend overheen. Alleen mag je op dat stuk niet alleen over het spoor. Dus ik kom er niet onderuit om geen assistentie aan te vragen. Maar ik vraag de begeleiding alleen aan voor het NS-station in Tilburg. Bij de rest van de overstappen blijven we toch op hetzelfde perron, dan kunnen mijn vrienden me in en uit de trein helpen. Dat gaat gelukkig allemaal goed. Eenmaal per trein op Schiphol aangekomen, verloopt alles naar wens. De tassen en rolstoel worden afgegeven en we checken ons in voor de vlucht naar IJsland.’

 

Zonnige aankomst
‘Voor ik het weet, is IJsland al in zicht. Het was een vlucht van maar drie uur. In IJsland schijnt tot onze verbazing de zon. Het is zelfs bloedje heet! Wij maar denken dat we de Nederlandse, drukkende hitte kunnen ontvluchten om naar een koud land af te reizen. Daar staan we bepakt en bezakt met onze winterkleding…… Om vier uur in de middag komen we aan bij het autoverhuurbedrijf. De buiten temperatuurmeter in de auto geeft aan dat het 14 graden is. De gevoelstemperatuur ligt zeker tien graden hoger. Ook voel ik dat het in IJsland niet zo benauwd is als in Nederland. De luchtvochtigheid is er veel lager. Zelfs in de zon is het aangenaam vertoeven.’ 

De reis ‘Mocht je van de natuur houden, dan heeft IJsland veel te bieden. Het eerste wat me opvalt is de vele zwarte, rotsachtige gesteentes langs de wegen. Dat maakt het landschap enorm ruig. Aangezien we bij aankomst nog enkele uren over hebben, besluiten we om nog te gaan badderen in de Blue Lagoon: een warmwaterbron waar we tot rust komen van de reis. Als we rond elf uur ’s avonds uitgebadderd zijn, is de lucht nog helemaal licht. Echt een vreemde gewaarwording.’ ‘De dagen daarna zie ik heel veel nieuwe natuur en dieren: een grote walvis tijdens een walvisvaart, dolfijnen, papegaaiduikers, diepe kraters met helder blauwgroen water, gletsjers, varen tussen ijsschotsen in een amfibievoertuig, paardrijden op IJslandse paarden, geisers, vulkanen, ruige lavavelden en kolossale watervallen. Het is er zo enorm mooi dat ik op een gegeven moment zeg: ‘Ik kan het niet meer vatten. Ik zie elke dag weer nieuwe dingen, die ik nog nooit in mijn leven heb gezien. Van al dat moois krijg ik gewoon kippenvel!’

Vermoeid ‘Mijn hersens draaien op volle toeren om alle indrukken van de mooie natuur te verwerken. Aangezien er geen nacht bestaat in de zomermaanden, neigen we om tot in de late uurtjes door te gaan en te genieten van de natuur. We willen zo veel mogelijk zien. Dit heeft tot gevolg dat we na enkele dagen uitgeblust raken. Soms val ik al tegen de middag in de auto in slaap. ’s Avonds ben ik te moe om bij mijn vrienden op de kamer nog te kletsen. Dan heb ik is het bed al vroeg opgezocht. Misschien heb ik ook last van de jetlag. Het is daar twee uur eerder dan bij ons in Nederland. Na enkele dagen komt de rest er ook achter dat de lange dagen niet werkbaar zijn. We delen de dagen anders in. We gaan niet meer zo laat naar bed. Dat betekent meer nachtrust en overdag meer energie om te genieten van al het moois dat IJsland te bieden heeft. De dagen zijn nu beter vol te houden.’

 

Grensverleggend  ‘Tijdens de vakantie ervaar ik dat ik mijn beperking als een grote uitdaging zie. Ik word gestimuleerd om mijn grenzen te verleggen. We boeken een paardrijdtocht. Best eng en ik hoop dat ik dit aankan, omdat mijn evenwicht niet goed is. In het begin is het heel erg wennen om op de rug van een paard te zitten. Ik ben bang om van het paard te vallen. Maar na een paar rondjes in de manage en met wat aanwijzingen van de begeleidster gaat het goed. Daarna zijn we naar buiten gegaan. Wat heb ik genoten om in het uitgestrekte landschap te mogen genieten van deze tocht! Zelfs in tilt, een soort draf, is het nog meer genieten! Na een uur paardrijden komt er een einde aan dit mooie avontuur. Helaas kom ik dan ook mijn grens tegen. Na de rit kan ik werkelijk niets meer met mijn benen. Ik heb er geen controle meer over. Mijn vrienden tillen me van het paard in de rolstoel. Maar daar geef ik op dat moment helemaal niets om. Ik heb genoten van een rit, die mij nog weken zal heugen! Grenzen opzoeken brengt dus risico’s met zich mee, maar het levert ook heel wat op.’

 

‘Naast het paardrijden ondernemen we ook andere uitdagingen. Met de hulp van mijn vrienden loop ik bijvoorbeeld heel wat trappen op om die ene krater te zien, de ruige watervallen te bezichtigen en te genieten van de vele mooie uitzichtpunten op IJsland.’ 

De toegankelijkheid ‘De tiendaagse reis is geboekt via een kleine reisorganisatie. Zij hebben ons perfect voorbereid op de vakantie. Deze reisorganisatie heeft de vlucht en de huurauto voor ons geregeld. Ook hebben we toegankelijke hotels via deze organisatie geboekt. Dat is ideaal als je niet bekend bent in een vreemd land. Wat in IJsland opvalt, is dat er op de meest afgelegen plekken in de natuur openbare toiletten zijn met altijd standaard een invalidentoilet erbij. Ideaal dus! Ook valt het me op dat bij de meeste bezienswaardigheden in de natuur houten vlonders zijn aangelegd. Hier kun je makkelijk met de rolstoel overheen rollen. Soms moet je helaas toch trapjes op. Maar dan is het even uit de rolstoel. Mijn vrienden tillen dan de rolstoel op over de trapjes en ik stap dan weer in de rolstoel.’

‘Ook de hotels waren in het algemeen toegankelijk, al zijn de badkamers dat soms niet. Maar als het niet toegankelijk is, dan zijn de IJslanders niet beroerd om je een handje te helpen. In één hotel hadden ze bijvoorbeeld deuren met zware drangers, die ik echt niet open kreeg ik. Wat deden ze dan? Als oplossing plaatste de hoteleigenaar vóór de deur op de grond een groot blik met vruchten. Hierdoor bleef de deur openstaan. De IJslanders zijn, wat dat betreft, erg vriendelijk om het de toeristen naar de zin te maken. Verder hoorde ik van enkele IJslanders dat in IJsland veel mensen met een beperking wonen. Maar ik heb op die hele reis niemand gezien die afhankelijk was van hulpmiddelen.’

De IJslanders en hun gebruiken ‘IJsland is gelukkig nog niet commercieel ingesteld. Dit blijkt wel uit het feit dat er nergens betaald hoeft te worden om je auto te parkeren. Ook accepteren ze geen fooien bij het afrekenen van de lunch of het avondeten. Als ‘Hollander’ sta je daar versteld van. Voorheen was IJsland een duur land, maar door de daling van de IJslandse kroon is IJsland gelukkig betaalbaar geworden. Alleen alcohol is erg prijzig. Het is daar ongeveer drie keer zo duur dan in Nederland. Alcohol kun je daarom beter vooraf in een taxfree winkel kopen en dan meenemen in de auto. Maar met dat warme weer heb ik geen enkele behoefte aan alcohol gehad. Ik dronk dan liever koud water, dat in de meeste hotels en cafés gratis is. Ook de bezienswaardigheden zijn bijna allemaal gratis. Alleen voor de walvisvaart, het paardrijden en het zwemmen in de warmwaterbronnen moest ik entree betalen. Wat me ook opviel, was het feit dat je met een beperking, bijzonder hoge korting krijgt op de entree. Vaak moest ik vier keer minder te betalen dan mijn vrienden.’

Goede oplossingen
‘Het slimme van de IJslanders is dat ze een oplossing hebben bedacht voor het tekort aan hotels in het hoogseizoen. Voor een klein land als IJsland, met maar 300.000 inwoners en een toeristenaantal van 600.000, worden tijdens de drie maanden dat de scholen dicht zijn, veel scholen tot hotels omgebouwd. De studenten verdienen een centje bij door te werken in deze hotels. Ook valt het me op dat studenten voor veel overheidsklussen worden ingezet: van het schilderen van overheidsgebouwen tot het strepen trekken op de weg.’

Terugreis  ‘Aan een mooie vakantie komt ook altijd weer een eind. De terugreis naar Nederland verloopt helaas minder vlekkeloos dan de heenreis. De toegang tot de gate in IJsland blijkt een ramp te zijn. We vinden alleen een roltrap om naar beneden te kunnen gaan. Maar dat gaat niet makkelijk als je een rolstoel hebt. Na lang zoeken worden we door het vluchtpersoneel ‘geholpen’. Zij leidt ons terug naar de roltrap, omdat de lift defect blijkt te zijn. Hierdoor worden we gedwongen om toch met de roltrap naar beneden te lopen. Dat is een hele toer en met alle risico’s van dien. De Wet van Murphy http://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Murphy is dan nog niet uitgewerkt. Bij het vliegtuig aangekomen, blijkt het bagageruim al te zijn gesloten. Pardon? Ik maak in mijn beste Engels duidelijk dat de rolstoel er nog in moet. Maar nee, dat is onmogelijk. Gesloten is gesloten. Ja, en wat doe je dan? Mijn vrienden zijn me dan ontzettend dierbaar. Zij tillen de zware rolstoel van 35 kilo via een lastige hoge trap in het vliegtuig! Een zeer zware klus in de brandende, hete zon. Zij hebben toen terecht gevloekt en getierd. Hier ging dus duidelijk iets mis. Het vliegtuigpersoneel biedt meermalen haar excuses aan. Maar ja, daar kopen we op dat moment niets voor. Als compensatie krijgen mijn vrienden gratis eten en drinken om van de klus te bekomen.’

 

‘Maar ondanks dat euvel is de reis zeer geslaagd. Houd je van de natuur en ben je minder mobiel, dan kun je in IJsland toch nog heel veel genieten van de overweldigende, mooie natuur! Het is een echte aanrader om er eens naar toe te gaan. Maar probeer wel mensen om je heen te hebben, die je kunnen helpen als je dat echt nodig hebt.’ Geschreven door Chantal van Birgelen Geredigeerd door Veroni Steentjes September 2010